Adaptasi Cerita-Cerita Rakyat Dalam Filem Magika (2010) (Adaptions of Folklores in Magika (2010))

Abstract

Filem Magika (2010) adalah sebuah filem bergenre komedi muzikal. Filem ini merupakan arahan sulung Edry Abdul Halim di bawah syarikat KRU Studios. Magika menceritakan tentang pengembaraan dua orang adik beradik iaitu Ayu dan Malik yang mencari jalan pulang selepas tersesat dalam sebuah alam fantasi. Naratif filem ini digerakkan oleh watak-watak yang sangat mirip dengan watak-watak yang dipaparkan dalam pelbagai cerita rakyat tempatan dan barat. Namun begitu, terdapat perbezaan dari aspek perwatakan luaran dan dalaman, serta peranan watak dalam filem jika dibandingkan daripada cerita rakyat asal. Sehubungan itu, makalah ini bertujuan meneliti proses adaptasi yang telah dilalui oleh naratif dan watak-watak cerita rakyat tempatan dan barat dalam filem Magika (2010). Bagi mencapai objektif tersebut, sebuah penyelidikan fundamental dengan reka bentuk kualitatif telah dirangka. Kajian ini juga mengaplikasikan teori Adaptasi (Desmond & Hawkes, 2006) sebagai kerangka analisis. Dapatan kajian ini adalah, naratif filem ini terdiri daripada 22 watak daripada 13 cerita rakyat tempatan dan satu cerita rakyat barat. Naratif dan watak utama filem ini disandarkan kepada cerita rakyat barat. Manakala, kebanyakan watak sampingan bagi mengerakkan cerita terdiri daripada watak-watak cerita rakyat tempatan. Aspek luaran dan dalaman watak yang diadaptasikan cenderung dikekalkan sebagaimana yang dipaparkan dalam cerita rakyat. Namun, aspek peranan watak telah mengalami pengubahsuaian yang agak ketara. Peranan 86% watak adaptasi dalam Magika (2010) telah mengalami perubahan daripada cerita asal bagi menghasilkan filem ini.

Kata Kunci: Adaptasi; cerita rakyat Melayu; cerita rakyat Barat; filem muzikal; kritikan filem

Abstract: Magika (2010) is a musical comedy film. This film was produced by KRU Studios and was Edry Abdul Halim's debut film direction. Magika is about the adventures of two siblings, Ayu and Malik, who are looking for their way home after getting lost in a fantasy realm. The narrative of this film is driven by characters who are very similar to the characters featured in various Malay and Western folklore. However, the characters in this film are different in terms of physical and internal characteristics, as well their role when compared to the original folklore. This article aims to study, the adaptation processes the local and Western folklore narrative and characters have gone through in Magika (2010). A fundamental research design with a qualitative method was formulated to attain the research objective. The Adaptation theory (Desmond & Hawkes, 2006) was employed as the analysis tool. The findings of this study is that the narrative of Magika (2010) is based on 22 characters from 13 Malay and one Western folklores. The basic narrative and main characters are based on a Western folklore, wherelse most supporting characters are based upon Malay folklores to move the storyline. The external and internal characterisation of the characters are true to their original form in Magika, but not their roles. 86% of the characters have been altered in Magika (2010).

Keywords: Adaptation; Malay folklore; Western folklore; musical film; film criticism

References

Abdul Samad Ahmad. (1979). Sulalatus Salatin Sejarah Melayu. Dewan Bahasa dan Pustaka.

Desmond, M. J., & Hawkes, P. (2006). Adaptation: Studying Film and Literature. McGraw Hill.

Edry Abdul Halim. (2010). Magika. Kru Studio.

Faezahnor Saddi, Zairul Anuar Md. Dawam & Fazmi Hisham. (2022). Ciri dan Fungsi Lagu dalam Membentuk Struktur Plot Filem Muzikal Magika (2010): Characteristics and Functions of Songs in Forming the Plot Structure of the Musical Film Magika (2010). Jurnal Gendang Alam (Ga), 12(1), 61–70. http://dx.doi.org/10.51200/ga.v12i1.532.

Faezahnor Saddi, Zairul Anuar Md. Dawam & Fazmi Hisham. (2022). Pembentukan Struktur Plot Filem Muzikal Magika 2010 Melalui Ciri dan Fungsi Lagu dalam Elemen Naratif Todorov. International Journal of Heritage, Art and Multimedia, 5(18), 16 – 29. http://dx.doi.org/10.35631/IJHAM.518002.

Field, S. (2005). Screenplay: The Foundations of Screenwriting (revised). Delta.

Hani Salwah Yaakup. (2018). Tombiruo: Adaptasi Novel ke Filem dan Representasi Kepercayaan Setempat.

Jurnal Komunikasi, 34(2), 323-337. https://doi.org/10.17576/JKMJC-2018-3402-20.

Jan McCafferty. 2005. Hansel & Gretal. Usborne Publishing.

Kassim Ahmad & Noriah Mohamed. (2017). Hikayat Hang Tuah. Dewan Bahasa dan Pustaka.

Kru Studios. (2010, Februari 20). Magika. http://www.krustudios.com/magika/.

Muhamad Farid Abdul Rahman, Mahyuddin Ahmad & Adrian Lee. (2020). Of Rajuk and Demasculinization. Examining Class Inequality and Gender Representations in Hussain Haniff’s Hang Jebat (1961). eBangi: Journal of Social Sciences and Humanities. 17(9), 104-113. https://ejournal.ukm.my/ebangi/issue/view/1359.

Mohamed Nazreen Shahul Hamid & Md Salleh Yaapar. (2015). Adaptasi Teks Hikayat Merong Mahawangsa kepada Filem: Analisis Perbandingan Unsur Naratif. Jurnal Antarabangsa Dunia Melayu, 8(2), 201         223.

Mohamed Nazreen Shahul Hamid. (2023). Kaedah Adaptasi Sastera pada Filem: Satu Kajian Perbandingan

antara Cerpen Amerika ‘Barn Burning’ dengan Filem Melayu “Kaki Bakar”. Jurnal Komunikasi, 39(3), 101-123. https://doi.org/10.17576/JKMJC-2023-3903-06.

Nor Ain Matnoh, Zairul Anuar Md. Dawam & Sim, C.C. (2019).  Simbolisme Watak dan Perwatakan Berdasarkan Konteks Sosio-Budaya Masyarakat Malaysia dalam Filem Ola Bola (2016). eBangi: Journal of Social Sciences and Humanities, 16(6), 1-13. https://ejournal.ukm.my/ebangi/issue/view/1205.

Rubiah Jusoh. (2009). Bawang Merah Bawang Putih. Kualiti Books Sdn. Bhd.

Salmah Jan Noor Muhammad & Nadiatul Shakinah Abdul Rahman. (2024). Transformasi watak Hikayat

Merong Mahawangsa  dari  Naskhah  ke  Layar  Perak. PENDETA, 15(2), 17-19. https://doi.org/10.37134/pendeta.vol15.2.fa.2.2024.

Siti Azira Abd. Aziz. (2010, Ogos 9). Kelainan "Magika" Berjaya Pikat Hati Penonton.             https://www.mstar.com.my/spotlight/hiburan/2010/09/24/kelainan-magika-berjaya-pikat-hati-      penonton.

Sudirman Kiffli & Nurul Afini Roslin Mohd Saufi. (2021). Elemen-Elemen Adaptasi dalam Filem Tombiruo:         Penunggu Rimba. International Journal of Creative Future and Heritage (TENIAT), 9(1), 109-125.            http://dx.doi.org/10.47252/teniat.v9i1.402.

Steven Alezender & Jacquelina Karimon. (2024). Pemaknaan Semula Cerita Rakyat Melayu dalam Filem   Animasi Upin & Ipin: Keris Siamang Tunggal (2019). Jurnal Pertanika, 32(2), 703 – 719.   https://doi.org/10.47836/pjssh.32.2.16.

Syed Othman Syed Omar. (1984). Konsep Bercerita dalam Masyarakat Melayu dan Hubungannya dengan Struktur. SARI, 2(2), 107-123. https://malaycivilization.com.my/omeka/items/show/161155.

FINAS. (2010, Februari 21). Tayangan Filem Cereka Tahun 2010. https://www.finas.gov.my/en/?mod=industry&sub=cereka.

Wan Hasmah Wan Teh. (2022). Menyingkap Semula Kaedah Adaptasi Novel kepada Filem dan Kontroversi

Sekitarnya. Dlm Norman Yusoff, Wan Hasmah Wan Teh & Fadli Al-Akiti (Penyunting), Layar Kata:Pertalian Sastera dan Filem. Dewan Bahasa dan Pustaka.