Geopolitik bermaksud pengaruh kuasa politik dengan sesuatu tempat. Geopolitik juga boleh dikatakan sebagai satu kajian politik mengenai keadaan sesuatu tempat sama ada dari segi aspek umur, etnik, sumber maklumat politik, budaya setempat mahupun pembangunan. Oleh itu, adalah menjadi tujuan kajian ini untuk menganalisis tingkah laku politik pengundi dengan menjadikan kawasan Parlimen Tumpat, Kelantan sebagai kawasan kajian kes. Kajian ini menggunakan kaedah soal selidik, temu bual bersemuka, rujukan data keputusan pilihan raya 2018 dan sumber sekunder yang berkaitan iaitu buku, artikel jurnal, serta kertas kerja persidangan/simposium/seminar dan juga daripada media elektronik seperti internet dan media sosial. Dapatan kajian menunjukkan majoriti responden memilih pemimpin anak tempatan serta mesrta rakyat sebagai kriteria pemilihan pemimpin. Bagi kriteria parti politik yang disokong pula, mereka memilih parti politik memiliki trek rekod yang baik dan berpengalaman (ekonomi dan sosial) serta mempunyai barisan pemimpin yang bersih, berwibawa dan berpendidikan. Bagi orientasi atau kecenderungan pilihan politik, mereka berfahaman ciri-ciri fahaman politik kepartian yang merentasi ciri-ciri kaum/agama tetapi mengutamakan perjuangan dan nilai keadilan sosial, demokratik, amanah, berintegriti dan progresif. Mereka juga berkecenderungan memilih parti politik yang memperjuangkan isu nilai sejagat seperti ketelusan, tata kelola yang baik, keadilan, kejujuran dan kesaksamaan kaum.

Kata kunci: Partisipasi, persepsi, isu semasa, dasar pembangunan, pemimpin

Abstract

Geopolitics means the influence of political power with a place. Geopolitics can also be said to be a political study of the state of a place whether in terms of age, ethnicity, source of political information, local culture or development. Therefore, it is the purpose of this study to analyze the political behavior of voters by making the Tumpat Parliamentary constituency, Kelantan as a case study area. This study uses questionnaires, face -to -face interviews, reference data on 2018 election results and related secondary sources such as books, journal articles, as well as conference/symposium/seminar papers and also from electronic media such as internet and social media. The findings of the study show that majority of respondents chose local and people-friendly leaders as the criteria for selecting leaders. As for the criteria of a supported political party, they choose a political party that has a good track record and experience (economic and social) and has a clean, credible and educated leader. As for the orientation or tendency of political choice, they understand the characteristics of party political ideology that transcends racial/religious characteristics but prioritizes the struggle and values of social justice, democracy, trust, integrity and progress. They also tend to choose political parties that fight for issues of universal values such as transparency, good governance, justice, honesty and racial equality.

Keywords: Participation, perceptions, current issues, development policy, leaders

Rujukan

Abdul Rahman. (1999). Kesedaran dan Partisipasi Politik Dalam Kalangan Masyarakat Siam Kelantan:Kajian Kes di Kawasan Dewan Undangan Kelaboran Tumpat. Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi,
Universiti Kebangsaan Malaysia.

Ahmad Afif Zulkipli. (2017). Gelagat Pengundi di kawasan Parlimen (P.19) Tumpat, Kelantan. Desertasi Sarjana. Program Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Alias Hj. Muhammad Noor. (1991). Ada Apa di Serambi Mekah. Kota Bharu: Pustaka Aman Press Sdn. Bhd.

Alias Mohamed. (1994). Kelantan di bawah pemerintahan PAS: Masalah tanah dan rasuah. Petaling Jaya:
Gateway Publishing House Sdn. Bhd.

Ariff Aizuddin Azlan, Zulkanain Abdul Rahman & Amer Saifude Ghazali. (2016). The 2014 Pengkalan
Kubor by-election in the state of Kelantan, Malaysia: Electoral democracy via opposition inter-party
system. Geografia Online: Malaysian Journal of Society and Space, 12(12), 88-98.

Azan Fikri Ahmad. (2002). Persepsi dan penerimaan penubuhan Puteri UMNO dalam kalangan beliawanis
Pasir Mas Kelantan. Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Badan Perhubungan PAS Kelantan. (2000). 10 tahun pemerintahan PAS Negeri Kelantan Darulnaim
dibawah kepimpinan ulamak. Kota Bharu: Badan Perhubungan PAS Kelantan.

Chua Siew Yoon. (2000). Geopolitik peranakan Cina Kelantan di Kampung Tendong, Pasir Mas, Kelantan.
Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2001). Research Methods in Education (5th edition). London:
Routledge.

Erdawati Dollah. (1999). Penilaian pembangunan parti pembangkang (PAS) di Kelantan. Kajian kes di
Parlimen Tumpat. Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi, Universiti Kebangsaan Malaysia.

Hassan Harun. (1999). Kelantan rakyat dinamik negeri semakin ketinggalan.Kuala Lumpur: DD Mediaconsult Sdn Bhd.

Hj. Mohd Amin Yaakub. (2001). Sejarah pemerintahan PAS Kelantan 1959-1990. Kota Bharu: Pusat Kajian
Strategik.

Husam Musa. (2012). Royalti: Amanah dikhianati. Kota Bharu: Royalti Kelantan.

Junaidi Awang Besar. (2016). Perkaitan sumber maklumat dengan sokongan kepada parti politik. Jurnal
Komunikasi: Malaysian Journal of Communication, 32(1), 47-78.

Junaidi Awang Besar. (2017). Tingkah Laku Pengundi dan Pilihan Politik di Kawasan Parlimen Pasir Mas,
Kelantan. Geografia Online: Malaysian Journal of Society and Space, 13(3), 97-11.

Junaidi Awang Besar. (2018). Pola pengundian etnik Melayu dalam Pilihan Raya Kecil DUN Pengkalan
Kubor, Kelantan. Merentasi sempadan yang melewati zaman: Kumpulan esei sempena persaraan Profesor Dato’ Dr. Mohammad Redzuan Othman. 271-300. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya.

Junaidi Awang Besar (2021). Sentimen kepartian dan personaliti pemimpin pada Pilihan Raya Umum 2018: Kajian di Kawasan DUN Chempaka, Kelantan. Akademika, 91(1), 81-96

Junaidi Awang Besar, Mazlan Ali, Novel Lyndon & Ahmad Afif Zulkipli. (2016). Pendekatan Teori Kelakuan Pengundi dan pilihan politik di kawasan Dewan Undangan Negeri (DUN) Jelawat, Bachok, Kelantan. e-Bangi: Journal of Social Science and Humanities, 1: 60-77.

Junaidi Awang Besar, Mohd Fuad Mat Jali & Mohd Faidz Mohd Zain. (2012). Kawasan Dewan Undangan Negeri (DUN) Galas, Kelantan: Analisis geografi pilihan raya. e-Bangi: Journal of Social Sciences and Humanities, 7(1), 64-74.

Junaidi Awang Besar, Mohd Faidz Mohd Zain, Rosmadi Fauzi, Amer Saifude Ghazali, Mohd Fuad Mat Jali & Muhammad Hazim Abdul Ghani. (2018a). Analisis Pilihan Raya Kecil (PRK) 2013-2014 dengan menggunakan pendekatan Teori Kelakuan Pengundian. Dlm. Pilihan Raya Kecil Sungai Limau, Kajang, Balingian dan Pengkalan Kubor. Syed Arabi Idid (Pnyt.). Gombak: Penerbit Universiti Islam Antarabangsa Malaysia.

Junaidi Awang Besar, Mohd Fuad Mat Jali, Sity Daud, Rosmadi Fauzi & Amer Saifude Ghazali. (2018b). Pilihan Raya Kecil Kawasan Dewan Undangan Negeri (DUN) Pengkalan Kubor, Kelantan: Senario, Pola dan Impak. Dlm. Pilihan Raya Kecil Sungai Limau, Kajang, Balingian dan Pengkalan Kubor. Syed Arabi Idid (Pnyt.). Gombak: Penerbit Universiti Islam Antarabangsa Malaysia.

Junaidi Awang Besar, Mohd Fuad Mat Jali, Yahaya Ibrahim, Abdul Halim Sidek, Jeniri Amir Rosmadi & Novel Lyndon. (2012). Persepsi politik pengundi belia Melayu pasca Pilihan Raya Umum (PRU) 2008 di Malaysia. Jurnal Melayu, 9, 191-214.

Junaidi Awang Besar, Rosmadi Fauzi, Amer Saifude Ghazali, Mohd Azlan Abdullah, Mazlan Ali & Ahmad Rizal Mohd Yusof. (2014). Pilihan Raya Umum (PRU) 2013 di Malaysia: Suatu analisis ‘tsunami politik bandar’. Geografia Online: Malaysian Journal of Society and Space, 10, 28-38.

Junaidi Awang Besar, Nur Ellyanis Mohd Basori, Mokhtar Ahmad, Mohd Nizar Sudin, Mohd Nor Hafis Ahmad Pauzan, Munauwarah Ziauddin & Ahmad Afif Zulkipli. (2020). Pilihan Raya Kecil (PRK) pasca Pilihan Raya Umum (PRU) 2018 di Malaysia. International Journal of Law, Government and Communication, 5(19), 21-53.

Kamsaini Hassan. (1995). Pola Tingkahlaku Pengundi Melayu Kelantan: Kajian Kes di kawasan Parlimen Kota Bharu dan Pasir Mas. Latihan Ilmiah Jabatan Geografi, UKM.

Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610. Majelar Mamat. (1993). Sumbangan Wanita Dalam Pilihan Raya: Kajian Kes di Kawasan Parlimen Nilam Puri (P.22), Kelantan. Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Mohamad Azlin Abdullah. (2015). Pilihan Raya Kecil kawasan Dewan Undangan Negeri (DUN) Pengkalan Kubor, Kelantan: Status quo BN melalui strategi politik pembangunan. Latihan Ilmiah. Program Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Mohammad Agus Yusoff. (1994). Politik Kelantan selepas pilihanraya 1990. Terbitan Tidak Berkala Dunia Melayu No. 13. Bangi: Penerbitan Institut Alam dan Tamadun Melayu (ATMA), UKM.

Mohammad Agus Yusoff. (1995). Pilihanraya umum 1990: mengapa rakyat Kelantan menolak Barisan Nasional?. Dlm. Mohammad Agus Yusoff. Perkembangan dan perubahan sosio-politik Kelantan 1955-1995. Bangi: Fakulti Sains Kemasyarakatan dan Kemanusiaan, Universiti Kebangsaan Malaysia. 

Mohammad Redzuan Othman. (2011). Kekalahan dan kegagalan Barisan Nasional menawan Kelantan dalam
pilihan raya umum ke-12. Dlm. Joseph M. Fernando, Zulkanain Abdul Rahman & Suffian Mansor.
Pilihan Raya Umum Malaysia Ke-12: Isu dan pola pengundian. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti
Malaya.

Mohd Fadhli Ghani. (2017). Kebangkitan PAS: Kepimpinan ulama bermula di Kelantan. Dlm. Wan Nik Wan
Yussof (Pnyt.). Bangkit selepas tersungkur: Tiga dekad PAS Kelantan 1978-2008. Kota Bharu: Pusat
Kajian Strategik Negeri Kelantan.

Mohd Faidz Mohd Zain, Samsu Adabi Mamat, Junaidi Awang Besar & Mohd Fuad Mat Jali. (2014). Pilihan
Raya Umum 2013: Penolakan berterusan pengundi di Kelantan terhadap Barisan Nasional. Geografia
Online: Malaysian Journal Of Society And Space, 10, 15-27.

Mohd Firdaus Al-Amry. (1992). Kerajaan tanpa restu. Kuala Terengganu: Mahir Enterprise.

Mohd Fuad Mat Jali & Junaidi Awang Besar. (2011). Pembangunan dan pola pengundian dalam Pilihan Raya
Kecil Dewan Undangan Negeri (DUN) Manek Urai, Kelantan. Geografia Online: Malaysian Journal
of Society and Space, 7(Special Issue: Social and Spatial Challenges of Malaysian Development):
29-39

Mohd Rozimi Mohd Nasir & Ahmad Kamal Ariffin Mohd Rus. (2012). PAS di Kelantan sehingga Pengisytiharan Darurat 1977. Demokrasi dan Pilihan Raya, 1(1), 43-60.

Mohd Sayuti Omar. (1994). Dilema politik Kelantan: Mampukah BN gugat Angkatan?. Kuala Lumpur: Tinta
Merah.

Mohd Sayuti Omar. (2017). Selepas piraum 14: Kelantan milik siapa?. Kuala Lumpur: Penerbit Tinta Merah.

Mohd Shardi Saripuden. (1999). Sumbangan wanita dalam pilihan raya: Kajian kes Pasir Puteh, Kelantan.
Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi, Universiti Malaysia.

Mohd. Fuad Mat Jali & Junaidi Awang Besar. (2005). Kajian Corak Pengundian di Pilihanraya Kecil
Pengkalan Pasir 2005. Persidangan ICOSH 2015. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti
Kebangsaan Malaysia, Bangi.

Mohd. Mahadee Haji Ismail & Ab. Bassit Husin. (2008). Penterjemahan demokrasi dalam pilihan raya umum
ke-12: Satu tinjauan ke atas budaya politik masyarakat Melayu Kelantan. In: Worran Hj. Kabul,
Shireen Haron, Mat Zin Mat Kib, Abdul Kadir Rosline (eds). Prosiding Seminar Politik Malaysia:
Landskap Politik Malaysia Pasca Pilihan Raya ke-12. Pusat Penerbitan Universiti (UPENA), Universiti Teknologi MARA, Sabah.

Mohd. Noor Yazid. (2011). Percaturan kuasa dan politik pilihan raya. Kuala Lumpur: Utusan Publication &
Distributors.

Muhamad Nadzri Mohamed Nor & Mohd Faizal Daud. (2016). Pilihan Raya dalam politik Kelantan
1990-2013: Antara parti, pemimpin dan isu. Jebat: Malaysian Journal of History, Politics dan Strategic Studies, 43(2): 51-73.

Muhammad ‘Izzudin Che Ismail. (2019). Sentimen kepartian vs personaliti pemimpin dalam PRU 2018:
Kajian kes di kawasan Dewan Undangan Negeri (DUN) N.06 Chempaka, Kelantan. Latihan Ilmiah.
Program Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Muhammad Faizalnizam Zulkifeli. (2019). Penerimaan pengundi terhadap Parti Islam Se-Malaysia (PAS) di
kawasan N.21 Pantai Irama, Bachok, Kelantan. Latihan Ilmiah. Program Geografi. Fakulti Sains
Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Muhammad Nurluqman Mohd Zin. (2017). Perlakuan pengundi dan pilihan politik di kawasan Parlimen
Pasir Mas, Kelantan. Desertasi Sarjana. Program Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan.
Universiti Kebangsaan Malaysia.

Natasha Syakila Roslan. (2019). Pengaruh identifikasi parti terhadap sokongan kepada parti politik di kawasan N.07 Panchor, Kelantan. Latihan Ilmiah. Program Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Nik Abdul Aziz Nik Mat. (1995). Kelantan universiti politik terbuka. Nilam Puri: Maahad ad-Dakwah
Wal-Imamah.
Nor Fazlina Abdul Rahim & Mohd Zulkifli Zainuddin. (2018). Dua Faktor PAS Kekal DiKelantan.https://www.bharian.com.my/berita/politik/2018/05/424002/dua-faktor-pas-kekal-di-kelantan.

Norzaimawati Mustapha. (2001). Persepsi dan partisipasi politik masyarakat Orang Asli: Kajian kes di RPS
Kuala Betis Gua Musang, Kelantan. Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi, Universiti kebangsaan
Malaysia.

Nur Aina Nadia Zulkifli. (2019). Pilihan Raya Umum 2018: Tingkah laku pengundi di kawasan Dewan
Undangan Negeri (N.29) Selising, Pasir Puteh, Kelantan Darul Naim. Latihan Ilmiah. Program Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Nur Azuki Yusuf. (2021). Faktor kekuatan PAS di Kelantan dalam PRU-14. Dlm. Junaidi Awang Besar,

Mohd Fuad Mat Jali & Nur Azuki Yusuff (Penyelenggara). Dinamika politik pilihan raya di Malaysia
dalam PRU-14, hlm. 117-140. Kota Bharu: Penerbit Universiti Malaysia Kelantan.

Nurul Syafiqah Sauti. (2019). PRU-14, 2018: Kriteria pemilihan parti dan calon, isu dan faktor sokongan
kepada parti politik di kawasan N.30 Limbongan, Pasir Puteh, Kelantan. Latihan Ilmiah. Program
Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Rahmat Saripan. (1979). Perkembangan politik Melayu tradisional Kelantan 1776-1842. Kuala Lumpur:
Dewan Bahasa dan Pustaka.

Rozimi Nasir. (2016). Kelantan 1977: Politik dan pergolakan. Kuala Lumpur: Institut Terjemahan & Buku
Malaysia.

Samsiyah Ismail. (1996). Tingkah laku pengundi bandar dan luar bandar bagi pilihan raya 1986, 1990, 1995
di Negeri Kelantan. Latihan Ilmiah. Jabatan Geografi. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Siti Amani Mohd Rahim. (2013). Kelantan: Strategi dan peluang Barisan Nasional (BN) menawan semula
daripada Parti Islam Se-Malaysia (PAS) pada Pilihan Raya Umum (PRU) ke-13. Latihan Ilmiah.
Program Geografi. Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

Siti Khadijah Midin. (2015). Pendekatan kelakuan pengundi terhadap pilihan politik di kawasan Dewan
Undangan Negeri (DUN) Jelawat, Bachok, Kelantan. Latihan Ilmiah. Program Geografi. Fakulti
Sains Sosial dan Kemanusiaan. Universiti Kebangsaan Malaysia.

SPR. (2018). Statistik kaum Parlimen Tumpat, Kelantan. Putrajaya: Suruhanjaya Pilihan Raya.

Tuan Ab Hamid Tuan Daud. (2020). Kronologi pentadbiran Membangun Bersama Islam Negeri Kelantan
1990-2020. Dlm. Wan Nik Wan Yussof (Pnyt.). Tiga dekad Membangun Bersama Islam Negeri Kelantan. Kota Bharu: Pusat Kajian Strategik Negeri Kelantan.

Wan Imran Wan Ab. Rahman. (1996). Krisis politik Kelantan: Siapa salah? Sultan? Semangat 46? atau
PAS?. Kota Bharu: Federal Public Agency.

Wan Nik Wan Yussof & Nik Najmil Hanif Ab Rahim. (2020). Pembinaan tamadun Kelantan. Kota Bharu:
Pusat Kajian Strategik Negeri Kelantan

Yusri Yusof. (1995). Kelantan: Penentu agenda politik Malaysia. Kuala Lumpur: Daisii Communications
Zulkarnain Yusof, Hussin@Mohamad Ab. Rahman, Wan Fauzi Wan Mamat &

Mohd Safri Ya. (2003).
Kajian sikap minda rakyat Kelantan: tinjauan dari aspek politik dan agama. Laporan Akhir
Penyelidikan. Universiti Teknologi MARA, Kelantan.

Zulkifli Haji Omar. (2004). Mencari jogho baru. Kuala Lumpur: Tastax Raya Sdn. Bhd