Sorotan Perbezaan Had Kifayah Perbelanjaan Keperluan Asasi dan Kesannya dalam Pengiraan Zakat Pendapatan (A Review on the Differences of Had Kifayah of Basic Necessities Expenses and Its Impact on Income Zakat Calculation)

Fidlizan Muhammad, Salwa Amirah Awang, Mohd Yahya Mohd Hussin, Abdul Majid Tahir Mohamed

Abstract


Kajian ini bertujuan menganalisis perbezaan jumlah bayaran zakat pendapatan individu berdasarkan had kifayah perbelanjaan keperluan asasi hidup (PKA) yang ditetapkan dalam pengiraan zakat pendapatan di Malaysia. Ketidakseragaman PKA menyebabkan jumlah zakat pendapatan berbeza walaupun pembayar memiliki pendapatan dan perbelanjaan yang sama. Sehubungan itu, maklumat jenis dan kadar PKA di setiap negeri dianalisis secara kualitatif untuk memahami bentuk ketidakseragaman tersebut. Selanjutnya, pengiraan zakat pendapatan dengan andaian pembayar mempunyai pendapatan dan perbelanjaan yang sama dilaksana  secara simulasi berbantukan kalkultor zakat atas talian setiap Majlis Agama Islam Negeri. Hasil penelitian PKA menunjukkan terdapat persamaan dan perbezaan berkaitan jenis dan kadar yang digunakan. Perbelanjaan untuk diri sendiri, isteri dan anak merupakan antara senarai perbelanjaan yang digunakan oleh semua negeri dalam pengiraan zakat pendapatan. Namun demikian, pengkategorian lebih terperinci untuk perbelanjaan isteri dan anak dengan kadar yang berbeza,  dan amalan beberapa jenis perbelanjaan baharu yang hanya diamalkan di beberapa buah negeri sahaja seperti rawatan kronik, tanggungan kurang upaya dan ansuran kenderaan dan rumah memberi kesan terhadap pengiraan jumlah zakat pendapatan individu.  Kesan ketidakseragaman PKA melalui analisis simulasi menunjukkan jumlah bayaran zakat pendapatan individu paling kecil adalah di Perlis, manakala bayaran zakat paling tinggi pula di Kedah. Oleh yang demikian, kajian ini mendapati ketidakseragaman jenis dan kadar di dalam PKA boleh menyebabkan berlaku pembayaran zakat merentasi negeri secara meluas. Implikasi daripada kajian ini menunjukkan bahawa perbezaan jenis PKA khususnya antara negeri memerlukan satu penelitian semula. Kewajaran untuk mempertimbangkan jenis PKA adalah penting bagi memberikan kesamarataan kepada pembayar dan penerima zakat sebagaimana jenis pelepasan yang diamalkan dalam sistem percukaian.

 

Kata kunci: Zakat pendapatan; had kifayah; kutipan zakat; keseimbangan; ekonomi Islam


Abstract

This study analyzes the individual income zakat payment total differences based on Had Kifayah (Sufficiency Bar) of basic life necessities expenses (BLNE) in Malaysia. The unstandardized BLNE causes the inconsistency in the payment of income zakat although the payers have the same income and expenses. In this study, information about BLNE in each state is analysed qualitatively to understand the unstandardised pattern. Also, the calculation of income zakat with the assumption that payers have similar income and expenses is done by simulation, aided by online zakat calculator of each state religious council. The result indicates that there are similarities and differences in the types and rates employed. Expenses for ownself, spouse and children are among the expenses list used by all states in the zakat calculation. Nevertheless, a more detailed expenses categorization for spouse and children with different rates and new expenses category exercised in some states, such as chronic disease treatment, disabled dependents and vehicle and home installment, affect the calculation of the total individual income zakat. The simulation analysis shows that Perlis has the smallest total payment, while Kedah has the highest. Thus, this study finds that the unstandardized BLNE leads to the widespread of zakat payment across states. The implication of this study demonstrates that the differences in the BLNE adopted by states requires a review.  The rationale of considering the types of BLNE is crucial in giving justice for zakat payers and recipients as practised under the tax exemption in the taxation system.

Keywords: Income zakat; had kifayah; zakat collection; balance; Islamic economy 



Full Text:

PDF

References


Ahmad Fahme Mohd Ali & Muhammad Ridhwan Ab. Aziz. 2014. Zakat Poverty Line Index and Gender Poverty in Malaysia: Some Issues and Practices. International Journal of Business and Social Science 5(10): 286-293

Ahmad Fahme Mohd Ali, Mohd Faisol Ibrahim, Muhammad Ridwan Ab. Aziz & Fuadah Johari. 2013. Had Kifayah, Kemiskinan Bandar dan Wanita di Malaysia: Sorotan Literatur. Dalam, Proceeding of the 5th Islamic Economics System Conference (iECONS 2013), "Sustainable Development Through The Islamic Economics System", 4th-5th September, 2013, Faculty Economics and Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia.

Ahmad Fahme Mohd Ali. (2011). The Role of Zakat in Reducing Poverty Reduction in Kelantan, Malaysia. Msc. Thesis Disertation. Serdang: Universiti Putra Malaysia.

Ahmad Fahme Mohd Ali, Mohd Faisol Ibrahim, Muhammad Ridhwan Ab Aziz & Fuadah Johari. 2014. Konsep dan Isu Had Kifayah, Kemiskinan Bandar dan Jantina dalam Pengagihan Zakat. Labuan e-Journal of Muamalat and Society 8 : 14-26.

Ahmad Fahme Mohd Ali & Mohd Faisol Ibrahim. 2015. Determinations of a Muslim Household Poor in Kelantan, BAse on Islamic Poverty line index (Had Kifayah). E-Prosiding Seminar Zakat Peringkat Kebangsaan 2015. Edited by Nor Aini Ali, Azizi Che Seman & Mohammad Taqiuddin Mohamad. Kuala Lumpur: Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan & Jabatan Syariah dan Ekonomi, APIUM.

Bayu Taufiq, P. 2016. Had Kifayah Zakat and Adequacy of Income Redistribution: A Proposal Framework. International Journal of Zakat 1(1): 36-49.

Fidlizan Muhammad, Mohd Yahya Mohd Hussin, Salwa Amirah Awang & Abdul Majid Tahir Mohamed. 2012. Kepelbagaian Kaedah Pungutan Zakat: Analisis Di Pusat Pungutan Zakat-Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan Dari Tahun 2003-2009. Jurnal Syariah 20(3): 329-348.

Fidlizan Muhammad, Azila Abdul Razak, Mohd Yahya Mohd Hussin & Noor Hamizah Saidin. 2015a. Analisis Kepatuhan Menghitung Zakat berasaskan Sumber Pendapatan. Dlm Isu Kontemporari Pengurusan dan Pembayaran Zakat di Malaysia. Edited by Nor Aini Ali, Azizi Che Seman & Mohammad Taqiuddin Mohamad. Kuala Lumpur: Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan & Jabatan Syariah & Ekonomi, APIUM.

Fidlizan Muhammad, Mohd Yahya Mohd Hussin, Azila Abdul Razak & Salwa Amirah Awang. 2015b. Ketirisan bayaran zakat fitrah terhadap institusi formal di Malaysia, Sains Humanika 5(1): 27-32.

Fidlizan Muhammad, Mohd Yahya Mohd Hussin, Salwa Amirah Awang & Abdul Majid Tahir Mohamed. 2016. Islam di Malaysia: Tertunaikah bayaran Zakat pendapatan?. GEOGRAFIA Online Malaysian Journal of Society and Space 12(8): 48-60.

Hairunnizam Wahid, Sanep Ahmad & Mohd Ali Mohd Nor. 2007. Kesedaran Membayar Zakat Pendapatan di Malaysia. Islamiyyat 29: 53-70

Hairunnizam Wahid, Sanep Ahmad & Radiah Abdul Kader. 2009.

Pengagihan Zakat oleh Institusi Zakat di Malaysia: Mengapa Masyarakat Islam Tidak Berpuas Hati? Jurnal Syariah 17(1): 89-112

Hasan Bahrom & Ezani Yaakub. 2006. Pengurusan Zakat Semasa. Shah Alam: Pusat Penerbitan Universiti (UPENA) UiTM.

Kamil Md. Idris, Chek Derashid & Engku Ismail. 1997. Zakat penggajian: Satu tinjauan terhadap pengetahuan dan amalan Muslimin Negeri Perlis. Kertas kerja dibentangkan di Seminar Penyelidikan Universiti Universiti Utara Malaysia, 13 Oktober 1997, Sintok, Kedah.

Kamil Md. Idris. 2006. Kesan Persepsi Undang-undang dan penguatkuasaan zakat terhadap gelagat kepatuhan zakat pendapatan gaji. Dlm Zakat: Pensyariatan, Perekonomian dan Perundangan, disunting oleh Abdul Ghafar Ismail dan Hailani Muji Tahir. Bangi: Penerbit UKM.

Katiman Rostam. 2006. Pembandaran dan Perkembangan Wilayah Metropolitan Lanjutan Lembah Klang-Langat, Malaysia. Jurnal e-Bangi 1(1): 1-27.

Khairudin Abdul Rashid, Sharina Farihah Hasan & Azila Ahmad Sarkawi. 2015. Haddul Kifayah: Its comprehensiveness, sufficiency and currency in meeting the needs of the asnaf faqr and asnaf miskin. In National Conference on Zakat and Economic Development (NCOZ 2015), 1 June 2015. Pahang, Kuantan: Pusat Bahasa Moden & Sains Kemanusiaan, UMP.

Mahmood Zuhdi Ab Majid. 2007. Pemantapan Sistem Zakat dan Cukai ke arah kemajuan ekonomi Ummah. Kertas kerja dibentangkan dalam Persidangan Zakat dan Cukai Peringkat Kebangsaan, 22-24 Mei 2007. Kuala Lumpur: PWTC.

Mansor Sulaiman, Hasan Ahmad, Ahmad Irfan Ikmal Hisham, Noradilah Md Nordin & Saharudin Ramli. 2013. Had al-Kifayah di kalangan Masyarakat Islam: Merungkai Keperluan Kaedah Penentuan Garis Miskin dan Kaya Berasaskan Sunnah di Malaysia. Kertas kerja dibentangkan dalam Seminar Antarabangsa Sunnah Nabawiyah (Musnad 2): Realiti dan Cabaran, 3-4 Julai 2013, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya.

Mohamad Sabri Haron & Riki Rahman. 2016. Pengagihan Zakat dalam Konteks Kesejahteraan Masyarakat Islam: Satu Tinjauan Berasaskan Maqasid Al-Syari’ah. Labuan e-Journal of Muamalat and Society 10: 129-140.

Mohd Ali Mohd Nor, Hairunnizam Wahid & Nor Ghani Mod. Nor. 2004. Kesedaran Membayar Zakat Pendapatan di Kalangan Kakitangan Profesional Universiti Kebangsaan Malaysia. Islamiyyat 26(2): 59-68.

Mohd Faisol Ibrahim, Ahmad Fahme Mohd Ali & Mohd Nasir Ali. 2014. Pengiraan Had Kifayah Bagi Kemiskinan di Malaysia: Kajian Kes di Negeri Selangor. http://www.kuis.edu.my/mfifc2014/eprosiding/ifc026%20-%20Us%20Nasir.pdf Tarikh capaian: 10 Februari 2015.

Mohd Faisol Ibrahim. 2016. Analisis Kaedah Bayaran Zakat Harta oleh Institusi Zakat di Malaysia. The Journal of Muamalat and Islamic Finance Research 13(2): 109-124

Mohd Parid Sheikh Ahmad. 2001. Kaedah Pengagihan Zakat: Satu Perspektif Islam. Dalam Nik Mustapha Nik Hassan (penyt). Kaedah Pengagihan Dana Zakaf Safu Perspektif lslam. Kuala Lumpur: lKlM.

Mohd Shukri Hanapi. 2014. Perakaunan Zakat Padi dan Hubungkaitnya dengan Kesejahteraan Sosial Petani: Kajian Kes di Negeri Perlis. Kertas kerja dibentangkan dalam International Social Development Conference (ICDC2014), Pusat Pengajian Pembangunan Sosial, Universiti Utara Malaysia (UUM), 12-13 Ogos 2014, Hotel Bayview, Langkawi, Kedah.

Mohd Yahya Mohd Hussin, Fidlizan Muhammad & Mohamad Ali Roshidi Ahmad. 2013. Kepatuhan membayar zakat: Analisis kutipan dan ketirisan zakat fitrah di Selangor, Jurnal Syariah 21(2): 191-206.

Muhsin Nor Paizin. 2013. Pelaksanaan zakat di Wilayah Persekutuan: Satu pemerhatian terhadap operasi kutipan & agihan zakat. Jurnal Hadhari 6:97-111.

Nor Azlina Abd Wahab & Abdul Rahim Abdul Rahman. 2012. Efficiency of Zakat Institutions in Malaysia: An Application of Data Envelopment Analysis. Journal of Economic Cooperation and Development 33(1): 95-112.

Nor Ghani Md Nor, Mariani Majid, Jaafar Ahmad & Nahid Ismail. 2001. Can privatization improve performance? Evidence from zakat collection institutions. Kertas Kerja dibentangkan di Bengkel Ekonomi Islam. Fakulti Ekonomi, Universiti Kebangsaan Malaysia

Nor Azlina Abd. Wahab, Mahyudin Abu Bakar, Ahmad Zubir Ibrahim, Zairy Zainol & Norida Minhat@Minhaj. 2015. Kualiti Perkhidmatan dalam Institusi Zakat: Satu Penemuan Awal. Dlm Isu Kontemporari Pengurusan dan Pembayaran Zakat di Malaysia, disunting oleh Nor Aini Ali, Azizi Che Seman dan Mohd Taqiuddin Mohamad. Kuala Lumpur: Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan.

Norlela Zaman & Hairunnizam Wahid. 2014. Pewartaan Zakat Pendapatan dan Trend kutipan Zakat Pendapatan: Kajian di Malaysia. Dlm Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia ke 9 2014: Just Economic Governance: Towards High Income Economy, disunting oleh Mohd Azlan Shah. Bangi: Fakulti Ekonomi & Pengurusan UKM.

Nur Azura Sanusi, Norazlina Abdul Wahab & Nor Fadlin Mohd Bahar. 2005. Gelagat Kepatuhan Pembayaran Zakat Pendapatan: Kajian Kes UUM. Kertas kerja dibentangkan di Seminar Ekonomi dan Kewangan Islam, Fakulti Ekonomi, Universiti Utara Malaysia, 29-30 Ogos 2005.

Nur Barizah Abu Bakar & Hafiz Majdi Abdul Rashid, 2010. Motivations of Paying Zakat on Income: Evidence from Malaysia. International Journal of Economics and Finance 2(3): 76-84.

Qardawi, Y.1991. Fiqh zakat, Jilid II. Beirut: Muassasah al-Risalah

Ragayah Mat Zin. 2007. Understanding the Formulation of the Revised Poverty Line in Malaysia. Akademika 70: 21-39.

Raja Muhd’ Azman Raja Azam, Hairunnizam Wahid & Sanep Ahmad. 2015. Pelaksanaan Sistem Agen dalam Kutipan Zakat di Negeri Perlis: Isu dan Cabaran. Dlm Isu Kontemporari Pengurusan dan Pembayaran Zakat di Malaysia, disunting oleh Nor Aini Ali, Azizi Che Seman & Mohammad Taqiuddin Mohamad. Kuala Lumpur: Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan.

Sadeq, AHM. 1995. Ethioco-eco-Institution of Zakah: An Instrument of Self-Reliance and Sustainable Grass-Root Development (Mimeograph).

Sanep Ahmad. 2004 . Kepatuhan bayaran zakat kepada institusi formal kutipan zakat. Laporan Teknik Penyelidikan EP-003-2004, Fakulti Ekonomi dan Perniagaan, Universiti Kebangsaan Malaysia

Sanep Ahmad, Hairunnizam Wahid & Adnan Mohamad. 2006. Penswastaan Institusi Zakat dan Kesannya terhadap Pembayaran secara Formal di Malaysia. International Journal of Management Studies (IJMS) 13(2): 175-196.

Sanep Ahmad & Hairunnizam Wahid. 2005. Persepsi agihan zakat dan kesannya terhadap pembayaran zakat melalui institusi formal. Jurnal Ekonomi Malaysia, 39: 53-69

Satterthwaite, D. (2001). From professionally driven to people-driven poverty reduction: reflections on the role of Shack/Slum Dwellers International. Environment & Urbanization 13(2): 135-138.

Siti Saufirah Mohd Tahir, Hairunnizam Wahid, & Sanep Ahmad. 2015. Kepatuhan Membayar Zakat Fitrah:Analisis Kutipan dan Ketirisan Pembayaran Zakat Fitrah di Terengganu.Dalam Prosiding Seminar Fiqh Semasa (SeFis), 10 Jun 2015. Selangor: Usuli Faqih Research Center (UFUC).

Wan Nor Azriyati Wan Abd Aziz , Faizah Ahmad , Noor Rosly Hanif & Wang Hong Kok. 2011. Pembasmian Kemiskinan Bandar ke arah Bandar Inklusif dan Sejahtera: Cabaran Kuala Lumpur. Journal of Surveying, Construction & Property 2(1): 107-124.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


ISSN: 0126-5008

eISSN: 0126-8694