Variasi Leksikal Ganti Nama Diri dalam Varian Ulu Berang (The Use of Lexical Personal Pronouns in Ulu Berang Subdialect)

Abstract

Makalah ini bertujuan untuk mengkaji tentang keistimewaan leksikal ganti nama diri yang wujud dalam subdialek Ulu Berang. Subdialek Ulu Berang adalah salah satu bentuk pertuturan yang dituturkan oleh orang Melayu Terengganu di kampung Payang Kayu dan Baong. Subdialek ini kurang dikenali umum kerana subdialek ini dituturkan di pedalaman hulu mukim Kuala Berang, Hulu Terengganu dan dipercayai terdapatnya beberapa leksikal yang unik diguna pakai oleh penutur subdialek tersebut. Selain itu keunikan leksikal dalam subdialek ini jelas berbeza dengan varian dialek Melayu Terengganu (DMT) atau dialek-dialek Melayu Semenanjung yang lain. Kajian ini memanfaatkan reka bentuk kualitatif iaitu kaedah lapangan dan temu bual informan untuk mendapatkan data-data leksikal ganti nama diri. Kajian ini memfokuskan tiga tahap perbincangan mengenai penggunaan leksikal ganti nama diri yang terdapat dalam subdialek Ulu Berang iaitu Kata Ganti Nama Diri Pertama (KGND1), Kata Ganti Nama Diri Kedua (KGND2) dan Kata Ganti Nama Diri Ketiga (KGND3). Secara ringkasnya, kajian ini mendapati bahawa terdapat sebanyak tujuh leksikal KGND yang digunakan dalam subdialek Ulu Berang ini iaitu [akǝʔ] [sajɛ] dan [kitɛ] (KGND1), [mǝŋ] dan [mumi] (KGND2), [dijɛ] dan [dimi] (KGND3). Leksikal [akǝʔ] dianggap mempunyai hubungan yang selesa dan akrab sesama mereka. Ia sering digunakan untuk merujuk seseorang individu berbanding [sajɛ]. Leksikal [kitɛ] yang merujuk kepada penanda jamak pula sering digunakan dalam setiap perbualan mereka. Penggunaan KGND2 [mǝŋ] merujuk kepada maksud kamu atau mu. Manakala [mumi] merujuk lebih dari seorang iaitu kamu semua. Leksikal [dijɛ] digunakan untuk merujuk orang ketiga secara individu manakala leksikal [dimi] dituju kepada orang ketiga secara jamak atau lebih dari seorang individu itu. Kajian ini memberi implikasi penting terhadap bidang pengkajian dialektologi Melayu dan bidang pendokumentasian dialek Melayu. Selain bertujuan memperlihatkan variasi leksikal KGND, kajian ini juga cuba memastikan agar pengetahuan mengenai leksikal dalam subdialek ini akan terus dipelihara, dilindungi dan dikenali oleh generasi yang akan datang.

Kata kunci: Subdialek Ulu Berang; variasi leksikal; Kata Ganti Nama Diri; subdialek Kuala Terengganu, Dialktologi Melayu

Abstract

This paper aims to examine the lexical privileges of the personal pronouns that exist in the Ulu Berang subdialect. This subdialect is a form of speech spoken by Terengganu Malays in Payang Kayu and Baong village. This subdialect is less familiar because it is used deep in the upstream interior of the Kuala Berang area of Hulu Terengganu district and is believed to have some unique lexicals used by subdialect speakers. Besides that the lexical distinctions of this subdialect is clearly different from the variant of Terengganu Malay dialect (DMT) or other Malay dialects in Peninsular. This study utilizes qualitative designs that are interviews and feldwork methods for obtaining lexical data. This study focuses on three levels of discussion on the use of personal pronouns lexicals in Ulu Berang subdialect i.e. frst personal pronouns (KGND1), second personal pronouns (KGND2) and third personal pronouns (KGND3). Lexical [akǝʔ] is deemed comfortable and familiar relationship between them. It is often used to refer to an individual as compared to [sajɛ]. Lexical [kitɛ] referring to the plural marker in turn often used of all of their conversations. The use of KGND2 [mǝŋ] refers to the purpose of ‘you’ whereas [mumi] refers more than one, i.e. ‘all of you’. Lexical [dijɛ] is used to refer to the third person individually while [dimi] refers to the third person plural or more than just an individual person. This study provides important implications to the study of Malay dialectology and documenting Malay dialects. In addition to aiming at emphasizing variations on KGND, this study is also trying to ensure that knowledge about the lexical in Ulu Berang subdialect shall continue to be preserved, protected and known by generations to come.

Keywords: Ulu Berang subdialect; lexical variation; personal pronouns; Kuala Terengganu subdialect, Malay dialectology